Examen Klein Vaarbewijs

Het examen voor het Klein Vaarbewijs I bestaat uit 30 meerkeuze vragen. Het examen voor het Klein Vaarbewijs II bevat ook een paar open vragen en bestaat in totaal uit 25 vragen. Vamex wil graag meer vragen op het examen stellen en de onderlinge weging van bepaalde onderwerpen aanpassen. Meer vragen is wenselijk omdat ook nieuwe onderwerpen aan de leerstof worden toegevoegd.
Elk examen bestaat uit een aantal verschillende onderwerpen. Al deze onderwerpen komen uit de voorgeschreven leerstof. Deze voorgeschreven leerstof is vastgelegd in een zogenaamde afbakening. Dat is een beschrijving op hoofdlijnen van die onderwerpen die u moet kennen en waarbinnen de examenorganisatie vragen op het examen stelt. Hoe het examen is opgebouwd, het aantal vragen per onderwerp en hoe de waardering van deze vragen is, is vastgelegd in de toetsmatrijs. De toetsmatrijs is zeg maar de sleutel waarmee de examens worden samengesteld; 2 vragen over onderwerp x die samen y punten geven, etc.. Tot slot is er nog een examenreglement waarin is vastgelegd hoe het examen wordt afgenomen en wat uw rechten en plichten zijn en bijvoorbeeld hoe er gehandelt moet worden als u bezwaar wilt maken tegen de uitslag. Afbakening en toetsmatrijs zijn voor de inhoud van het examen van belang. Het reglement gaat met name over de procedures. Op de website publiceert Vamex ook nog een proefexamen voor Klein Vaarbewijs I en II. Dit geeft een klein beetje een beeld van de opzet van het "echte" examen. Waarbij opgemerkt dat de vragen in de proefexamens niet op het examen gebruikt zullen worden.

Vamex heeft dit jaar een gewijzigde afbakening gepresenteerd. Inhoudelijk verschilde deze nauwelijks van de vorige afbakening. De nieuwe afbakening was met name bedoeld om de verschillende onderdelen meer op gelijke wijze te bespreken en dus te verduidelijken. Tegelijkertijd is de toetsmatrijs toen in diezelfde lijn aangepast. Na de eerste publicatie in april 2012 zijn proefexamens en toetsmatrijs nog een paar keer iets aangepast. De laatste geldende versie vindt u altijd op de website van Vamex.

Een van de hardnekkige geruchten die momenteel rondgaat is dat het examen is verandert en dat er "allemaal" nieuwe onderwerpen op het examen voorkomen. Dat is dus niet waar. Inhoudelijk is de afbakening niet veel anders als dat deze de afgelopen jaren was. Wat wel is gebeurt is dat Vamex veel tijd heeft gestoken in de eigen vragenbank van vragen die op het examen voorkomen. De commissieleden die deze vragenbank onderhouden zijn allen op cursus geweest en hebben alle vragen onder het vergrootglas gelegd. Vragen zijn herschreven, zijn komen te vervallen en een groot aantal nieuwe vragen is toegevoegd. Maar dat alles wel binnen de geldende afbakening.
Met name bij het schrijven van nieuwe vragen heeft men goed gekeken naar wat men binnen de afbakening nog meer over een bepaald onderwerp kan vragen en of dat dan een vraag is die nog niet in de vragenbank zit. Verder heeft men vooral gekeken dat vragen meer kijken naar de toepassing van de leerstof en minder naar uit het hoofd geleerde regeltjes en feiten. Ook daarvoor zijn een paar nieuwe vormen van vraagstelling geintroduceerd, waarbij de vragen met twee stellingen of beweringen inmiddels berucht zijn. Een vraag bestaat uit twee stellingen met vier antwoordopties: a. beide stellingen zijn juist, b. stelling I is is juist, II onjuist, c. steling I is onjuist, II juist, d.beide stellingen onjuist.

In de voorgaande jaren leek er nauwelijks iets gewijzigd in de vragenbank en deze vragen stamden merendeels nog uit de tijd van de na afloop openbare landelijke examens en waren daardoor inmiddels ook vast onderdeel van leerboeken, oefen-cd's, online cursussen en andere lespakketten van de verschillende opleiders. Er veranderde niets en dus was er ook geen aanleiding om iets in het studiemateriaal aan te passen. Tegelijkertijd was er een beweging gaande waarbij kandidaten steeds minder bereid leken om veel tijd in de voorbereiding op het examen te steken. Opleiders speelden daar weer op in met zelfstudiepakketten, vaarbewijs in 1 dag trainingen etc.. Trainingen die helemaal ingericht waren om alleen dat te leren wat ook echt op het examen werd gevraagd. De afbakening bestond al jaren maar werd nauwelijks gezien als leidraad om les te geven.

Tot dit jaar dan. Voor het eerst verschenen er echt nieuwe vragen op het examen en kregen opleiders dat terug van hun leerlingen die zich ter voorbereiding stevig hadden gestort op het veel oefenen van vragen. En nog steeds horen wij van opleiders dat zij worden aangesproken door cursisten over nieuwe onderwerpen op het examen. Fout. De examens zijn nog steeds volgens dezelfde afbakening, maar de nieuwe vragen gaan ook over die onderdelen binnen de afbakening die voorheen niet of nauwelijks aan bod kwamen. En dus ook niet of nauwelijks in de lessen of boeken aan bod zijn gekomen. Opleiders en uitgevers zullen met deze nieuwe realiteit moeten omgaan.

Maar ... er gaat wel degelijk iets veranderen. Vamex wil namelijk straks wel een aantal nieuwe zaken op het examen aan de orde brengen. En wil het examen ook vooral richten op het toetsen of mensen het geleerde ook kunnen toepassen. Daarvoor wil men dan de onderlinge weging van vragen aanpassen en ook zal het aantal vragen op het examen toenemen. Met het onderwijsveld en de uitgevers is afgesproken dat deze wijzigingen ingaan op 1 januari 2013. Vanaf die datum worden de examens afgenomen volgens de nieuwe afbakening en met een nieuwe toetsmatrijs. Uitgevers en opleiders hebben tot die datum de kans om het lesmateriaal aan te passen en deze zijn dan ook nu al druk doende om de boeken en cd's klaar te maken voor het nieuwe examen.

U gaat goed voorbereid naar het examen als u leerstof van boek of cursus goed bestudeert. U oefent het geleerde door veel oefenvragen te maken en die onderdelen waar u minder op scoort nog een keer te bestuderen. De combinatie van leren en oefenen maakt dat u het geleerde beter kunt onthouden en ook goed kunt toepassen.