Het Klein Vaarbewijs blijft de gemoederen bezig houden. De afgelopen weken werd in verschillende media op verschillende manieren aandacht gevraagd voor het Klein Vaarbewijs.
Examen klein vaarbewijs wordt moeilijker
Eind vorig jaar schreven diverse media dat het examen Klein Vaarbewijs in 2013 moeilijker zou worden. Dit omdat met ingang van 1 januari 2013 nieuwe exameneisen van kracht zouden worden. Niet helemaal waar. Inderdaad waren er nieuwe exameneisen aangekondigt, die inmiddels van kracht zijn. Maar eigenlijk was de examenorganisatie Vamex al eerder begonnen met het examen stap voor stap aan te passen. Meer en meer ging men toetsen op inzicht en minder op kennis van feiten en ook heeft men gaandeweg de nagenoeg complete vragenbank vervangen en opgefrist. Achteraf mag gezegd worden dat het examen Klein Vaarbewijs al in 2012 moeilijker was geworden. Helaas met als bijkomend effect dat het slagingspercentage omlaag ging.
Is het examen nu na 1 januari dan niet moeilijker geworden? Naar mijn mening niet. Inderdaad zijn er nieuwe exameneisen van kracht, maar alle leerboeken en oefen-cd's zijn recent allemaal vernieuwd, dus kandidaten hebben de kans om zich goed op de gewijzigde exameneisen voor te bereiden. Vamex bevestigde desgevraagd aan ons dat men de eerste maanden van dit jaar een stabilisatie ziet van het slagingspercentage. Mijn conclusie is voorlopig dat het examen niet moeilijker is geworden door de nieuwe exameneisen, maar dat de eerder in gang gezette verschuiving van kennistoets naar inzicht toetsen het examen wel moeilijker heeft gemaakt. Voor de kandidaat betekent dat, dat u goed voorbereid naar het examen moet gaan. Even op het laatste moment een boek lezen en veel vragen van de oefen-cd's oefenen volstaat niet (meer). Begin dus op tijd en neem de tijd om u goed voor te bereiden. Slagen voor het examen is nog steeds mogelijk met zelfstudie, mits u maar gedisciplineerd studeert en vooral ook herhalen en oefenen. De beschikbare leermiddelen helpen u daar zeker bij. De software op de oefen-cd's geven per onderwerp feedback over wat u goed doet of welke onderdelen u nog nader moet bestuderen.
Nu horen we het dus weer: "het examen klein vaarbewijs wordt moeilijker". Voor een deel verwijst men daarvoor naar het gedaalde slagingspercentage. Zoals ik hierboven heb aangegeven is het examen al sinds 2012 lastiger geworden. Daarin verandert binnenkort niets. De wijze van examineren blijft immers gelijk. Wel heeft Vamex van de minister toestemming gekregen om het examen voor het Klein Vaarbewijs uit te breiden van nu 30 vragen, naar 40 meerkeuze vragen. U moet nog steeds 70% halen om te slagen, de tijd om het examen te maken blijft gelijk. Deze wijziging gaat in per 1 september 2013.
Naar mijn mening wil 'meer' niet meteen zeggen dat het examen daardoor moeilijker wordt. Dit hangt ook af van de nieuwe toetsmatrijs en deze is nog niet bekend gemaakt. Meer vragen klinkt moeilijker, maar als veel vragen over relatief gemakkelijke zaken gaan kunt u juist meer punten verzamelen om eventueel lastiger onderwerpen mee te compenseren. Dus pas als de nieuwe toetsmatrijs bekend is, kan met recht gezegd worden of het examen makkelijker of moeilijker wordt. Wilt u dat allemaal niet afwachten en ook deze zomer al het water op. Ga dan snel aan de slag, bestel de boeken en kijk wanneer u examen wilt doen. Vlak voor de zomer is het altijd drukker.
Praktijkexamen
Uit verschillende hoeken steekt om de zoveel tijd de roep om een praktijkexamen op. De Waterkampioen laat in haar laatste nummer hierover een voor- en tegenstander aan het woord. Ben Ros van VBO Vaarbewijsopleidingen voert aan dat hij eigenlijk eerder voor een algemeen verplicht vaarbewijs is en dat dan zeker op die wateren waar de pleziervaart de koers kruist met de beroepsvaart. Ook pleit hij voor het "Belgische model" waarbij je in plaats van een praktijktoets ook een verklaring kan laten afgeven dat je een bepaald aantal uren met een ervaren vaarder hebt gevaren. Het Watersportverbond stelt daar tegenover dat zij het huidige theorie-examen voldoende vindt en ziet er meer in dat mensen uit eigen beweging ook andere vaaropleidingen volgen.
Hoewel er beslist argumenten zijn voor een praktijkexamen, ben ik uit praktisch oogpunt tegen. Jaarlijks doen 25-27.000 mensen examen voor het Klein Vaarbewijs. Al die mensen ook een praktijkexamen laten doen is moeilijk te organiseren en maakt het allemaal noodeloos duur. Ik ben overigens ook een voorstander van een uitbreiding van de vaarbewijsplicht, maar dan wel met meer niveau's als er nu zijn met Klein Vaarbewijs I en II. Ik pleit al langer voor een opzet zoals CWO die ook kent. Een laag instapniveau met alleen basiskennis voor iedereen verplicht en dan steeds een stapje hoger tot bijvoorbeeld het niveau van kustwateren (huidige TKN) en dan eventueel nog verder tot instructeur en diverse overstap mogelijkheden richting de beroepsvaartdiploma's.
Vaarbewijs op zee
Vanuit de hoek van de Kustwacht kwam de vraag "waarom er wel een vaarbewijs op het binnenwater geldt, maar dat je op zee voor de Nederlandse kust zonder enig papier in zee kunt gaan?" Dat klopt deels. Inderdaad mag je met een vaarbewijsplichtig schip op zee varen zonder (klein) vaarbewijs, maar zodra je de officiële kustlijn oversteekt ben je wel degelijk vaarbewijsplichtig. Dus je kan van het strand met een jetski of speedboot vertrekken, maar vaar je de haven van Scheveningen binnen dan ben je dus al vaarbewijsplichtig. En omdat je op zee nooit weet waar je uitkomt doe je er op zee met een vaarbewijsplichtig schip altijd verstandig aan om een klein vaarbewijs II te hebben en vind ik dat eigenlijk een Klein Vaarbewijs I en het diploma TKN verplicht zou mogen zijn.
Even een reactie naar aanleiding van de vraag van de Kustwacht in bovenstaande Nieuwsbrief 'waarom er op zee geen vaarbewijs nodig is'. Los even van de praktische kant zoals jij die geschilderdt hebt (met als kanttekening dat je op heel veel plaatsen niet van het strand te water mag gaan met een vaartuig zonder dat je daarvoor een (gemeentelijke) vergunning hebt) is het heel simpel. Het KVB is ingesteld op basis van (destijds) de Binnenschepenwet (tegenwoordig Binnenvaartbesluit). Deze regeling is alleen van toepassing op de binnenwateren, niet op zee. In de Zeeschepenwet (of hoe die tegenwoordig heet) is geen regeling voor een vaarbewijs voor de pleziervaart. Dus is er geen pleziervaarbewijs nodig op zee.
BeantwoordenVerwijderenKennelijk is nooit de behoefte geweest (en is die er nog niet) om een vaarbewijs voor de peziervaart op zee in te stellen.
In de vraag van de Kustwacht proef ik een beetje de verwondering van (jongere?) medewerkers die het ontstaan van het KVB in de jaren '70 van de vorige eeuw niet kennen. Zij zien dat er een regeling op de binnenwateren is terwijl zo'n regeling er niet is op zee. In de vraag zit een gevoel in van 'da mos nie magge' (dat zou niet moeten mogen) zonder te kijken naar de zin/noodzaak/doel van zo'n regeling. Laten we er voor waken dat we dingen regelen 'omdat het elders ook zo geregeld is' zonder naar de zin van een regeling te kijken!
Praktijkexamen
Bij dit onderwerp zou het aardig zijn geweest als je vermeld had dat onder andere bij de CWO-opleidingslocaties (vaarscholen en verenigingen) jaarlijks vele duizenden (ik dacht 15 à 20.000) mensen een opleiding doen. Het is dus wel degelijk mogelijk (en al heel lang (vanaf medoi jaren '40 van de vorige eeuw) voordat je een theorie-vaarbewijs kon doen) om praktijkkennis op te doen. En nog wel op heel veel verschillende manieren die dus goed aansluiten bij wat watersporters zoeken.