Werk aan oude jachten straks duurder

Eén van onze lezers wees ons op een artikel in de Vaarkrant van de Telegraaf De essentie is dat iedereen met een jacht van voor 1994 als hij werk aan zijn schip laat uitvoeren een asbestinventarisatie of asbestvrijgaveverklaring moet overleggen. De aannemer van de klus loopt anders het risico een forse boete te krijgen.

Asbest werd vroeger veel gebruikt. Het is sterk, goedkoop en heeft een zeer goede isolerende werking. Echter het materiaal is ook levensgevaarlijk omdat de vezels kankerverwekkend zijn. Desondanks is het tot 1993 uitgebreid toegepast. In de bouw, maar zeker ook in de scheepsbouw en bijvoorbeeld in remmen van auto's. Sinds juli 1993 is het toepassen van asbest verboden, maar het gevaarlijke materiaal is nog op veel plaatsen aanwezig. Zolang het materiaal vast is en u er niet in gaat boren of zagen hoeft dat geen bezwaar te zijn. Het probleem komt pas als u er mee aan de slag gaat. Woningbouwvereniging Woonbron ging destijds voor vele miljoenen het schip in toen de SS Rotterdam omgebouwd werd, want het materiaal was letterlijk van onder tot boven toegepast.

Of asbest voor 1993 ook veel gebruikt is in de jachtbouw is niet duidelijk, maar op oudere bedrijsvaartuigen die nu in de pleziervaart gebruikt worden kunt u het nog tegenkomen. Ook is niet te zeggen of asbest wel of niet op in het buitenland gebouwde jachten is toegepast.

Asbest mag dus niet meer gebruikt worden, maar komt nog op veel plaatsen voor. Om werknemers van bedrijven te beschermen gelden er strenge regels voor het werken in een omgeving waar asbest toegepast is of kan zijn. Sinds 2010 kijkt men daarbij zeker ook scherp naar het werk op en aan (oudere) binnenvaartschepen. Omdat een deel van die oude bedrijfsvaartuigen haar weg vindt naar de pleziervaart en er ook nog veel oudere jachten rondvaren heeft de inspectie nu kennelijk ook de recreatievaart in het vizier gekregen.

Volgens de deskundigen van AM-P zal de hoeveelheid asbest in de pleziervaart meevallen. "In principe gaat het voor 99% over pakkingen en isolatie rond de uitlaat en soms een stukje brandwering in en rond de motorkamer." Ook een oud verwarmingsketel of geiser kan een koordje met asbest bevatten. In een heel enkel geval kan het nog in heel oude vloerbedekking zitten. Helaas is ook een kleine hoeveelheid al schadelijk en dus een potentieel gevaar voor de gezondheid.

Als u dus een schip van voor 1994 bezit en u laat werkzaamheden uitvoeren dan is het bedrijf die de klus uitvoert verplicht te onderzoeken of er wel of geen asbest aan boord is verwerkt. In het meest gunstige geval heeft u al een asbestinventarisatie laten uitvoeren of is het asbesthoudende materiaal al eerder (langs officiële weg) verwijdert en heeft u daarvoor een asbestvrijgaveverklaring gekregen. De uitvoerder kan dan volstaan met het opnemen van deze inventarisatie of verklaring in zijn administratie. Dit uiteraard zolang de klus niet in aanraking komt met het asbesthoudende materiaal aan boord.
De kans is echter groot dat u er nog nooit een asbestinventarisatie bij u aan boord is gedaan. Het bedrijf dat de klus aanneemt is dan verplicht om een asbestinventarisatie te laten uitvoeren. De kosten daarvoor zullen zij uiteraard bij u in rekening brengen. Wordt er geen asbest gevonden of wordt het asbesthoudende materiaal meteen op de juiste manier verwijdert, dan kunt u een asbestvrijgaveverklaring krijgen. Is er wel asbest aangetroffen en is dit verder intact dan kan het blijven zitten, maar moet u wel om de zoveel tijd een nieuwe inventarisatie laten doen. U krijgt dan vaak ook advies wat te doen om beschadiging en mogelijke contaminatie te voorkomen.

Let wel; het is niet alleen voor het plezier van de ambtenaren of de werknemers van de uitvoerder. Ook voor u en uw opvarenden is het van belang dat u geen onnodig risico loopt om in contact te komen met asbestvezels.

De regels zijn ook niet nieuw en gelden dus al veel langer. Actueel is dat de inspectie nu ook de pleziervaart en de bedrijven werkzaam in deze sector tot aandachtsgebied heeft benoemd.
Als eigenaar van een ouder schip zal u vaker de vraag gesteld worden of er een asbestinventarisatie is gedaan. Bedrijven die bij u aan boord werk moeten doen zijn dat dus verplicht te vragen. Heeft u een voormalig bedrijfsvaartuig of een ouder jacht dan is het verstandig om hier op voorbereid te zijn en zelf al het initiatief voor een asbestinventarisatie te nemen. En let dus op als u van plan bent een dergelijk schip te kopen.

De deskundige medewerkers van AM-P kunnen bij u aan boord een asbestinventarisatie uitvoeren. Zij hebben al ervaring in de beroepsvaart en weten dus waar zij moeten zoeken. Ook beschikt men over de juiste apparatuur en een eigen laboratorium zodat een eventueel monster snel geanalyseerd is. Desgewenst kan men tegelijkertijd uw drinkwatersysteem testen op legionella.

Bij een asbestinventarisatie wordt overal aan boord gezocht waar asbest toegepast kan zijn. Speciaal zal men daarbij kijken naar oudere apparatuur en toepassingen waar in het verleden vaak asbest werd toegepast. Van veel installaties ed. is al bekend of er ooit asbesthoudende materialen in zijn gebruikt. Treft men bij u aan boord dergelijke apparatuur aan of ziet men materiaal dat verdacht is, dan worden er monsters van de omgeving genomen om te kijken of er ook vrije asbestvezels aanwezig zijn. Treft men geen vezels aan en is het mogelijk asbesthoudende materiaal in tact dan is verwijderen niet meteen noodzakelijk. In het inventarisatierapport worden alle plekken waar (mogelijk) asbest zit beschreven. Ook krijgt u een advies of verwijderen noodzakelijk is of het materiaal kan blijven zitten. Wordt geen asbest(houdend materiaal) aangetroffen dan is het rapport van de asbestinventarisatie feitelijk een asbestvrijverklaring. Kiest u er voor het asbesthoudende materiaal door een gecertificeerd bedrijf te laten verwijderen dan zal daarna een controle plaatsvinden en krijgt u een asbestvrijgaveverklaring.
Let op: ook als niet al het materiaal verwijdert is, maar het resterende asbest vast is en er geen vezels worden aangetroffen, wordt ook een asbestvrijgaveverklaring verstrekt. Pas als alle in het inventarisatierapport genoemde asbest is verwijdert en uw schip na controle asbestvrij wordt gegeven kunt u daadwerkelijk aantonen dat uw schip ook echt asbestvrij is.