Vaarwijzer Nieuwsbrief - 2023 week 26

Vraagtekens rond dodemanskoord Wie met een open snelle motorboot vaart kent hem wel, het dodemanskoord. Een essentieel veiligheidsmiddel dat er voor zorgt dat de motor stopt als de bestuurder overboord valt. Maar aan welke eisen moet een dergelijk koord voldoen? Mag die verlengd worden? Wanneer te dragen? Is een draadloos alternatief toegestaan? Alleen over een simpel koordje zijn al veel vragen te stellen. En wat blijkt; de antwoorden zijn niet altijd even duidelijk. Op de site van Watersport TV verscheen een artikel over handhavers die een snelle motorboot controleerden. De handhavers waren erg stellig over het daar aan boord gebruikte draadloze dodemanskoord. Voor ons aanleiding om eens wat dieper in de materie te duiken. Wat zeggen de regels? Om te beginnen kennen de vaarregels geen dodemanskoord. Het Binnenvaart Politiereglement (BPR) heeft het in artikel 8.03d over "het schip is voorzien van een technische inrichting waardoor bij het onderbreken van de besturing de middelen tot voortbeweging onmiddellijk tot stilstand of nagenoeg tot stilstand komen; deze eis geldt niet voor een gesloten binnenbesturing". Een dodemanskoord waarbij een koord aan de bestuurder vastzit en de motor stopt als de bestuurder te ver weg is. Als deze overboord valt, maar ook als de bestuurder naar voren loopt om bijvoorbeeld het anker uit te gooien. Omdat dit laatste niet handig is, zie je in de praktijk vaak dat een dodemanskoord verlengd wordt of is een draadloze oplossing dan wel erg handig? Een draadloze oplossing bestaat uit een polsband die draadloos verbinding heeft met het schip. Verbreekt de verbinding dan stopt de motor. Vergelijkbaar met bijvoorbeeld de bluetooth verbinding met de autotelefoon in uw auto. Alleen blijft de auto wel rijden als u al bellend er uit zou vallen. In het artikel op Watersport TV zijn de handhavers erg stellig en halen er schijnbaar harde criteria bij om te beoordelen of de gebruikte draadloze oplossing voldoet. Zo stellen de handhavers in het artikel dat de motor moet afslaan als de bestuurder zich op meer dan anderhalve meter van de stuurstand begeeft. De vaarregels zeggen hier echter niets over. Daarbij stelt men ook dat als er een zijwand naast de stuurstand is die hoger is dan 90 cm een dodemanskoord niet verplicht zou zijn. Ook hierover is niets in de regels te vinden. In het BPR wordt alleen gesproken van gesloten binnenbesturing.  Dat het BPR geen uitsluitsel geeft wil overigens niet zeggen dat er geen regels bestaan waaraan het dodemanskoord moet voldoen. Wetgeving en daaruit afgeleide regels zijn vaak erg gelaagd, dus het is goed mogelijk dat wij iets over het hoofd zien. Daarom deden wij navraag bij een deskundige die destijds betrokken was bij het opstellen van de regels in het BPR. De bepaling omtrent het dodemanskoord in het BPR is overgenomen uit het destijds geldende Bijzondere reglementen snelle motorboten Rijkswateren (*). Echter ook in deze (nu niet meer geldende regels) stonden geen gedetailleerde eisen waaraan het koord moet voldoen. Waaruit we mogen concluderen dat een dodemanskoord gewoon moet doen wat er staat, namelijk het  'onmiddellijk tot stilstand of nagenoeg tot stilstand brengen' als de besturing wordt onderbroken. Een fysiek dodemanskoord doet exact dat. De motor stopt en de snelheid van de snelle motorboot neemt direct af. Destijds heeft men bij de politie proeven gedaan met de toen net verkrijgbare radiografisch werkende stopsystemen. Wat bleek deze waren toen absoluut niet afdoende en de snelle testboot bleef gewoon doorvaren. Ongetwijfeld dat de huidige op de markt zijnde systemen beter zijn, maar zoals in het artikel van Watersport TV staat "Mijn FOB+ slaat pas na 10 meter af (of onder water)." is niet wat bedoeld wordt met onmiddelijk. Na 10 meter betekent immers dat de boot nog 10 meter op volle snelheid doorvaart, terwijl de bestuurder in het water ligt. Leveranciers van draadloze kill switch of kill cord systemen wijzen er op dat deze aan bepaalde, veelal Amerikaanse eisen voldoen. Deze eisen zijn echter niet in Nederland vastgesteld of overgenomen. Draadloze systemen die worden verkocht voor bedragen ruim boven de € 200, terwijl een 'gewoon' dodemanskoord nog geen € 10 kost. Overigens is een dodemanskoord beslist niet zaligmakend. Deze werkt immers alleen als het koord de knop eruit trekt en bijvoorbeeld niet als de bestuurder ineens onwel wordt en naast de stuurstand ineen zakt, maar in dat geval werkt ook een draadloze versie niet. (*) Niet te verwarren met het nog steeds wel geldende Regeling snelle motorboten Rijkswateren waarin wordt bepaald waar u op de Nederlandse wateren snel mag varen; de zogenaamde snelvaargebieden. Over het dodemanskoord en andere verplichtingen voor het varen met snelle motorboten leert u voor het examen Klein Vaarbewijs 1. Een Klein Vaarbewijs heeft u ook nodig om met een snelle motorboot te mogen varen. Al het lesmateriaal voor het Klein Vaarbewijs vindt u in de Vaarwinkel. Hiswa te Water 2023, groter dan ooit Als belangrijkste watersportbeurs van Noord-West Europa maakt de Hiswa te Water een enorme groei door. De editie van 2022 was al groter dan de voorgaande en dit jaar zal als een recordjaar de boeken in gaan. Tussen 30 augustus en 3 september 2023 zal de Bataviahaven in Lelystad gevuld zijn met meer dan 400 boten. Een record. Verder lezen Walvisjacht in IJsland stilgelegd De regering van IJsland verbiedt deze zomer de walvisjacht, na een kritisch rapport dat stelt dat de dieren voor hun dood onnodig veel lijden. De opschorting lijkt een voorbode voor een definitief einde aan de praktijk die wereldwijd veel weerstand oproept. IJsland is samen met Japan en Noorwegen een van de laatste landen waar nog altijd op walvissen wordt gejaagd. Lees verder Meer noodhulpslepers nodig Er komen extra noodhulpslepers op de Noordzee. De huidige drie Emergency Response Towing Vessels zijn niet voldoende om het groeiende aantal windparken te beschermen, schrijft minister Mark Harbers (IenW) in antwoorden op Kamervragen van Daniel Koerhuis (VVD). Bron: Schuttevaer De Koning aan het roer Nee, niet aan het roer van zijn eigen snelle motorboot bij een zonning vakantieverblijf. Koning Willem-Alexander en minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hebben woensdagochtend 7 juni jl. een bezoek gebracht aan het Scheepvaart en Transport College (STC) in Rotterdam. Het werkbezoek stond in het teken van het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) en de krimpende instroom van leerlingen voor maritieme opleidingen. Tijdens het bezoek werd ook een stukje gevaren met het innovatieve opleidingsschip Ab Inito. Wij schreven daar al eerder over. Het werkbezoek werd afgesloten met een tafelgesprek met onder andere vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, de overheid en het onderwijs. De groep sprak over de krimpende instroom van studenten in de maritieme sector. Conclusie was, dat al in een vroeg stadium interesse voor de sector moet worden gewekt onder leerlingen. 'Vroeg beginnen en meer sturen', dat wordt nog te weinig gedaan. Om hierin verbetering te brengen moeten volgens de gespreksdeelnemers onderwijs, bedrijfsleven en overheid nauw samenwerken. Een juiste conclusie, maar één die toch ook prikkelt. Jeugdverenigingen als Scouting met de Waterscouts (zeeverkenners), de Zeekadetten maar feitelijk ook de vele watersportverenigingen die jeugdzeilen aanbieden doen precies dat; in een vroeg stadium bij de jeugd de interesse wekken voor het water. De Zeekadetten hebben het zelfs in hun doelstelling staan om de jeugd de weg te wijzen naar een varend bestaan. Ironisch dat dergelijke clubs moeite hebben om de begroting elk jaar weer rond te krijgen en de veelal varende monumenten waar zij mee varen in de vaart te houden, terwijl de sector tegelijkertijd schreeuwt om jongeren die een varend bestaan ambiëren. De Koning, de Minister en de vertegenwoordigers van de scheepvaart zijn bij deze van harte uitgenodigd om eens langs te komen. Bron: Schuttevaer Geen superjachthaven in Rotterdam De Rijnhaven van Rotterdam krijgt definitief geen superjachthaven, zoals enkele jaren geleden werd voorgesteld in een plan van diverse ondernemers. Boskalis is momenteel bezig met zand opspuiten in de haven, zodat hier een stadsstrand kan verrijzen voor de toekomstige bewoners van nieuwbouw aan het water. Bron: Schuttevaer